Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы
Қазақстан Республикасының Заңы 2015 жылғы 18 қарашадағы № 410-V ҚРЗ.
П р және м е с а н және е р Ц П и !
Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 27-баптан қараңыз.
В н и м а н и ю п о л ь з о в а т е л е й !
Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін РҚАО мазмұнды жасады.
Осы Заң қарсы іс-қимыл саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді
Республикасының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатын іске асыруға бағытталған
Қазақстан.
1 тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1 бап. Осы Заңда қамтылатын кейбір ұғымдарды түсіндіру
Осы Заңда қамтылатын ұғымдар мынадай мағынада қолданылады:
1) Әкімшілік-шаруашылық функциялар – белгіленген тәртіппен берілген
Қазақстан Республикасының Заңымен мүлікті басқару және оған билік ету құқығы
ұйымның балансындағы;
1-1) жауапты мемлекеттік лауазымды атқаратын адам – адам,
Қазақстан Республикасының Конституциясында белгіленген лауазымды атқарушы,
Қазақстан Республикасының конституциялық және өзге де
мемлекеттік функцияларды және мемлекеттік органдардың өкілеттіктерін орындау, оның ішінде
Қазақстан Республикасы Парламентінің депутаты, судья, сол сияқты
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызмет туралы
мемлекеттік лауазым не мемлекеттік әкімшілік лауазым
"А" корпусының";
2) лауазымды адам – тұрақты, уақытша немесе арнаулы
немесе билік өкілінің функцияларын жүзеге асыратын
ұйымдастырушылық-өкімдік немесе әкімшілік-шаруашылық функциялары
мемлекеттік органдарда, жергілікті өзін-өзі басқару органдарында, сондай-ақ Қарулы
Қазақстан Республикасының Күштері, басқа да әскерлері мен әскери құралымдары;
2-1) мемлекеттік ұйымда басқарушылық функцияларды орындайтын адам
немесе квазимемлекеттік сектор субъектісі бойынша-тұрақты, уақытша не
ұйымдастыру-өкімдік немесе арнаулы
көрсетілген ұйымдардағы әкімшілік-шаруашылық функциялар;
3) мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген тұлға, –
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мемлекеттік қызметші
мәслихат депутаты, сондай-ақ мемлекеттік қызметті
мемлекеттік лауазымда көзделген міндеттер, ол тағайындалғанға дейін
Мемлекеттік қызметке;
4) Мемлекеттік қызметтерді орындауға уәкілеттік берілген адамдарға теңестірілген адам;
- жергілікті өзін-өзі басқару органдарына сайланған адам; азамат,
Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен тіркелген
Қазақстан Республикасының Президенттігіне, Парламент депутаттығына кандидат ретінде
Аудандық маңызы бар қалалардың, кенттердің, ауылдардың әкімдері,
сондай-ақ жергілікті өзін-өзі басқару сайланбалы органының мүшелігіне;
жергілікті өзін-өзі басқару органында тұрақты немесе уақытша жұмыс істейтін қызметші,
еңбегіне ақы төлеу Республиканың мемлекеттік бюджет қаражатынан жүргізіледі
Мемлекеттік қызметте басқарушылық функцияларды орындайтын тұлға;
немесе квазимемлекеттік сектор субъектісіне мемлекеттік қызмет көрсету
Және оның ведомстволарының қызметшілері; Қазақстан Республикасы
заңнамасына сәйкес әрекет ететін азаматтық авиация саласындағы
Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану туралы
Бойынша уәкілетті органның қызметкерлері
Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау;
5) мүдделер қақтығысы-адамдардың жеке мүдделері арасындағы қайшылық,
лауазымды атқаратын адамдардың, жауапты мемлекеттік
мемлекеттік функцияларды, оларға теңестірілген адамдарды, лауазымды адамдарды және
олардың лауазымдық өкілеттіктерімен, бұл ретте аталған адамдардың жеке мүдделері
әкелуі орындалмауына және (немесе) ненадлежащему орындау, олар өз
лауазымдық міндеттері;
6) Сыбайлас жемқорлық – жауапты лауазымды атқаратын адамдардың заңсыз пайдалануы
орындауға уәкілетті адамдардың мемлекеттік
мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген адамдарға теңестірілген адамдардың
лауазымды адамдардың мемлекеттік функцияларды орындауы (
алу мақсатында қызметтік өкілеттіктерді және олармен байланысты мүмкіндіктерді
жеке өзі немесе делдалдар арқылы мүліктік (мүліктік емес) игіліктер мен
немесе үшінші тұлғалар үшін артықшылықтар, сондай-ақ осы тұлғаларды параға сатып алу
артықшылықтар мен артықшылықтар беру;
7) сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясат-құқықтық, әкімшілік және ұйымдастырушылық
сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін төмендетуге, сенімді арттыруға бағытталған шаралар
мемлекеттік органдардың қызметіне қоғамның қатысуын және оған сәйкес өзге де шараларды
осы Заңда;
8) сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулер-осы Заңда белгіленген шектеулер –
Және сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың алдын алуға бағытталған;
9) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл-сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл субъектілерінің қызметі
өз өкілеттіктері шегінде сыбайлас жемқорлықтың алдын алу, оның ішінде
қоғамда сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру, анықтау және жою бойынша
ықпал ететін себептер мен жағдайларды жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға, ал
сондай-ақ сыбайлас жемқорлықты анықтау, жолын кесу, ашу және тергеу бойынша
және олардың салдарларын жою жөніндегі;
10) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс – қимыл жөніндегі уәкілетті орган-орталық;
Мемлекеттік қызмет және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саласындағы атқарушы орган
және оның ведомствосы, олардың аумақтық бөлімшелері
Республикасының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатын іске асыру жөніндегі
Және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саласындағы;
11) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық-сыбайлас жемқорлық белгілері бар
заңмен ол үшін құқыққа қарсы кінәлі іс-әрекет (әрекет немесе әрекетсіздік)
әкімшілік немесе қылмыстық жауапкершілік белгіленген;
12) сыбайлас жемқорлық тәуекелі-себептер мен жағдайлардың туындау мүмкіндігі,
сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететін;
13) сыбайлас жемқорлықтың алдын алу-қарсы іс-қимыл субъектілерінің қызметі
сыбайлас жемқорлықтың себептері мен жағдайларын зерделеу, анықтау, шектеу және жою жөніндегі,
әзірлеу арқылы сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететін
алдын алу шаралары жүйесін енгізу;
14) ұйымдастыру-басқару функциялары -
Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен бұйрықтар шығару және
қызметі бойынша бағынысты адамдардың орындауы үшін міндетті өкімдер,
сондай-ақ оларға қатысты көтермелеу және тәртіптік жазалар шараларын қолдану
бағынысты;
Ескерту. 1-бапқа өзгеріс енгізілді-ҚР 06.04.2016 № 484-V Заңымен (
алғашқы күннен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі
19.04.2019 № 249-VI (ресми жарияланған күннен бастап қолданысқа енгізіледі);
01.08.2019); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019
№ 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен
қолданысқа енгізіледі) заңдарымен.
2 бап. Осы Заңның қолданылу аясы
1. Осы Заң Қазақстан Республикасының аумағында
Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде жеке және заңды тұлғалардың
Қазақстан Республикасының азаматтары мен заңды тұлғаларға қатысты әрекет етеді,
егер өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасында тіркелген
Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартпен.
2. Сыбайлас жемқорлық қылмыстар үшін қылмыстық жауаптылық және жаза
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінде әкімшілік
әкімшілік сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар үшін жауаптылық және өндіріп алу –
Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексі.
3 бап. Қазақстан Республикасының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасы
1. Қазақстан Республикасының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасы
Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заңнан және
Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық
2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта,
онда осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгіленген
халықаралық шарттың ережелері қолданылады.
4 бап. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдың негізгі қағидаттары
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл қағидаттар негізінде жүзеге асырылады:
1) заңдылық;
2) адамның және азаматтың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғау басымдығы болып табылады;
3) жариялылық және ашықтық;
4) мемлекет пен азаматтық қоғамның өзара іс-қимылы;
5) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шараларын жүйелі және кешенді пайдалану қағидаттарына негізделеді;
6) Сыбайлас жемқорлықтың алдын алу шараларын басым қолдану;
7) сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылға жәрдем көрсететін адамдарды көтермелеу болып табылады;
8) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасағаны үшін жазаның бұлтартпастығы қағидаттарына негізделеді.
5 бап. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдың мақсаты мен міндеттері
1. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдың мақсаты қоғамдағы сыбайлас жемқорлықты жою болып табылады.
2. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мақсатына қол жеткізу:
мынадай міндеттерді:
1) қоғамда сыбайлас жемқорлыққа төзбеушілік ахуалын қалыптастыру;
2) Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды жасауға ықпал ететін жағдайлар мен
және олардың салдарын жою жөніндегі;
3) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл субъектілерінің өзара іс-қимылын нығайту;
4) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі халықаралық ынтымақтастықты дамыту;
5) Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды анықтау, жолын кесу, ашу және
құқық бұзушылық.
2 тарау. СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ ІС-ҚИМЫЛ ШАРАЛАРЫ
6 бап. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шараларының жүйесі
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шараларының жүйесі:
1) сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторинг;
2) Сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін талдау;
3) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру;
3-1) нормативтік құқықтық актілердің жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізу;
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құқықтық актілерді;
4) заң сараптамасын жүргізу кезінде сыбайлас жемқорлық сипатындағы нормаларды анықтау;
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес;
5) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарттарды қалыптастыру және сақтау;